Ανάσα δεν ακουγόταν στην αίθουσα επιχειρήσεων· πίσω από τα 3D γυαλιά, όλα τα βλέμματα ήταν καρφωμένα στην τρισδιάστατη οθόνη. Στο κάτω μέρος της, η αντίστροφη μέτρηση ροκάνιζε τον χρόνο, τα ψηφία μειώνονταν με γοργό ρυθμό, όπως οι κόκκοι της άμμου στην κλεψύδρα. Σε λίγο θα ξεκινούσε η ζωντανή μετάδοση· για την ακρίβεια είχε ήδη ξεκινήσει αλλά χρειαζόταν κάποιος χρόνος ωσότου το σήμα διανύσει την απόσταση μερικών χιλιάδων ετών φωτός που τους χώριζε απ’ τον πλανήτη. Εντέλει το κοντέρ μηδένισε· εδώ αρχίζουν όλα.

Εν αρχή ην τα παράσιτα. Θόρυβος στην οθόνη, νιφάδες χιονιού που εμφανίζονταν ακανόνιστα συνοδευόμενες από ένα συνεχές βάσιμο που μετά βίας γινόταν αντιληπτό από την ακοή, ενεργούσε όμως καταπραϋντικά, σαν νανούρισμα, στα τεντωμένα νεύρα. Έπειτα, η εικόνα καθάρισε. Η αγωνία έφτανε τώρα στο κατακόρυφο, αν και φαινομενικά τίποτα στο θέαμα που αντίκρυζαν δεν τη δικαιολογούσε: μια αχανής αμμώδης έκταση, σαν αφρικανική έρημος, το μάτι της φορητής κάμερας τη διέσχιζε κατά μήκος δίχως να φαίνεται πουθενά το τέλος της. Ξάφνου η συσκευή σταμάτησε απότομα, λες και σκεφτόταν αυτόνομα ποια κατεύθυνση θ’ ακολουθούσε. Το δίχως άλλο κάποια κίνηση θα είχαν ανιχνεύσει οι αισθητήρες της κι αμέσως στράφηκε προς το μέρος της. Πράγματι, ήταν οφθαλμοφανές, κάτι σάλευε κάτω από την άμμο, κάτι ζωντανό που πάλευε ν’ αναδυθεί στην επιφάνεια, στο φως, τον αέρα. Οι καρδιές πήγαιναν να σπάσουν…

Πρώτος το είδε ο υπεύθυνος πλοήγησης· πετάχτηκε αμέσως από τη θέση του κι έδειξε με το δάχτυλο· είχε το στόμα ορθάνοιχτο αλλά δεν έβγαζε κανέναν ήχο, όπως ένας αστροναύτης που ουρλιάζει σε κενό αέρος. Τώρα πια το έβλεπαν όλοι: είχε ξεμυτίσει από το λαγούμι το μικροσκοπικό κεφάλι του και με τις κεραίες να κινούνται περιστροφικά, γύρευε να προσανατολιστεί. Σιγά-σιγά, με σπειροειδείς κινήσεις ελατηρίου, ξεπρόβαλε και το υπόλοιπο σώμα, ασπριδερό, μακρουλό, ασπόνδυλο, γλοιώδες. Ένα τόσο δα σκουλήκι που έρπει στα τυφλά, δίχως πόδια ή μάτια, κι ωστόσο, στην όψη του όλοι αυτοί οι διάσημοι επιστήμονες βάλθηκαν να ζητωκραυγάζουν και να χειροκροτούν ξέφρενα, θαρρείς και είχαν μόλις αντικρύσει το πιο θαυμαστό θέαμα. Οι πιο ευσυγκίνητοι είχανε δακρύσει, οι πιο εκδηλωτικοί αγκαλιάζονταν και φιλιούνταν, άλλοι πάλι, πάνω στην έξαψη της στιγμής, είχαν ανοίξει μπουκάλες σαμπάνιας και κερνούσαν τους συνεργάτες τους. Μια γιορτή, ένα ορόσημο, η μεγαλύτερη ανακάλυψη στην ιστορία της ανθρωπότητας!

Μονάχα εκείνος δεν έδειχνε να συμμερίζεται τον γενικό ενθουσιασμό· είχε αποτραβηχτεί παράμερα, σε μια γωνιά, με την κούραση και την απογοήτευση ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του. Παράξενο δεν ήταν; Αυτός που στάθηκε ο πρωτεργάτης του προγράμματος κι ο επικεφαλής του, ο οραματιστής που με την διορατικότητά του έστρεψε τις έρευνες προς ετούτη την απομακρυσμένη γωνιά του γαλαξία, τώρα που οι διαισθήσεις του επαληθεύονταν, για ποιο λόγο άραγε να ’χε βυθιστεί σε τέτοια βαρυθυμία; Μήπως δεν θα ήταν ο ίδιος που θα έδρεπε τις δάφνες της ανακάλυψης; Είχε ηγηθεί μιας επικής αποστολής μα τώρα που έφτασε η στιγμή της επιβράβευσης, έδειχνε πλήρη αδιαφορία. Ωστόσο, μέσα στη γενική παραζάλη του θριάμβου, κανείς δεν φαινόταν να έχει αντιληφθεί την αποστασιοποίησή του, ούτε καν η έμπιστη γραμματέας του που τον πλησίασε κρατώντας στο χέρι της ένα ποτήρι σαμπάνια.

  • Συγχαρητήρια κύριε καθηγητά! Τι μέρα κι ετούτη! Πόσο υπερήφανος θα πρέπει να νιώθετε!

Του έτεινε το ποτήρι, το πήρε απρόθυμα, με το ζόρι ίσα που έβρεξε τα χείλη του, έπειτα το άφησε στην άκρη.

  • Μα εσείς μοιάζετε άρρωστος, τι είναι; Τι συμβαίνει;

Αναστέναξε, ένα πικρό χαμόγελο στράβωσε για μια στιγμή το στόμα του και έσβησε αμέσως. Την κοίταξε στα μάτια ερευνητικά σαν να την βολιδοσκοπούσε. Δεν στάθηκε μήπως το δεξί του χέρι όλα αυτά τα χρόνια, τότε που σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα περιγελούσε τις θεωρίες του κι η μοναδική που του ’δειχνε τυφλή εμπιστοσύνη ήταν ετούτη η παλιά του φοιτήτρια; Ναι, θα μπορούσε και τώρα να την εμπιστευθεί, να της πει εκείνο που σκεφτόταν, άλλος κανείς δεν θα τον καταλάβαινε.

  • Αιώνες τώρα η ανθρωπότητα αναζητούσε ενδείξεις για την ύπαρξη εξωγήινης ζωής. Δαπανήσαμε δισεκατομμύρια, τι λέω; τρισεκατομμύρια δολάρια για τον σκοπό αυτόν, κατασκευάσαμε διαστημόπλοια και διαστημικούς σταθμούς, τα πιο ισχυρά τηλεσκόπια, ραδιοφάρους και ραδιοπομπούς. Στείλαμε αποστολές, επανδρωμένες και μη, προς κάθε κατεύθυνση του πλανητικού μας συστήματος. Όταν οι αρχαίες θρησκείες μας παρήκμασαν κι έχασαν τους πιστούς τους, οι άνθρωποι στράφηκαν προς τ’ αστέρια γυρεύοντας απαντήσεις. Προσδοκούσαν την έλευση των εξωγήινων όπως άλλοτε τον Μεσσία. Πίστευαν ότι θα μας έσωζαν απ’ τον κακό εαυτό μας, θα έλυναν ως δια μαγείας όσα προβλήματα οι κοινωνίες μας δεν κατάφεραν να επιλύσουν. Σε μακρινούς κατοικημένους πλανήτες θ’ ανακαλύπταμε προηγμένους πολιτισμούς που θα ’χαν κατακτήσει τα μυστικά της αθανασίας, όντα προικισμένα με απεριόριστες τεχνολογικές και νοητικές δυνατότητες. Μέσα στην γενναιόδωρη ανωτερότητά τους θα τις μοιράζονταν μαζί μας· θα ήταν η χαραυγή ενός χρυσού αιώνα. Δεν ψάχναμε απλώς για ζωή αλλά για μια ουτοπία. Και τι βρήκαμε τελικά; Έναν ερημικό πλανήτη που τον κατοικούν σκουλήκια!

Το γελαστό της πρόσωπο συνοφρυώθηκε, τα σχιστά ματάκια χώθηκαν στις κώχες τους, τα λακκάκια στα μάγουλα ρουφήχτηκαν προς τα μέσα.

  • Πολύ απαισιόδοξος είστε κύριε καθηγητά. Μην τα βλέπετε τόσο μαύρα τα πράγματα. Έστω κι έτσι, δεν παύει να ’ναι μια κοσμοϊστορική ανακάλυψη! Επιτέλους γνωρίζουμε ότι δεν είμαστε μόνοι στο σύμπαν! Κι έπειτα, θα έχουμε στο μέλλον τη σπάνια ευκαιρία να παρακολουθήσουμε όλη την εξέλιξη των έμβιων οργανισμών από τις απαρχές της ζωής ως τα πιο εξελιγμένα είδη· σε ποιους άλλους επιστήμονες δόθηκε τέτοιο προνόμιο;

Σώπασε· είχε επίγνωση της θέσης της. Η τελευταία λέξη δικαιωματικά του ανήκε, όπως κι η πρώτη άλλωστε.

  • Ίσως… Μπορεί και να ’χεις δίκιο. Ναι, το σκουλήκι κι αυτό θα εξελιχθεί, σε μερικά εκατομμύρια χρόνια από σήμερα πιθανόν να βγάλει πόδια ή μάτια… Δεν αποκλείεται αργότερα, μετά από άλλα τόσα εκατομμύρια χρόνια, να φυτρώσουν στην πλάτη του φτερά, να μάθει να στέκεται και να βαδίζει όρθιο, να πετά ή ακόμα και να μιλάει. Κι αν η ανθρωπότητα δεν έχει ως τότε εξαφανιστεί, κάποιοι άλλοι επιστήμονες θα κάθονται στις θέσεις που καθόμαστε εμείς τώρα και θα το παρατηρούν. Καημένοι συνάδελφοι! Σας λυπάμαι, σας περιμένουν χιλιετίες πλήξης και ανίας. Αφού όλα τούτα τα γνωρίζουμε ήδη απ’ τον πλανήτη μας, τα έχει μελετήσει κιόλας η βιολογία. Τίποτα καινούριο δεν πρόκειται να μάθουμε. Ποιο λοιπόν το όφελος; Θα εξακολουθήσουμε να είμαστε μόνοι στο αχανές σύμπαν. Χωρίς Θεούς, δίχως Alien, UFO κι εξωγήινους. Μόνοι. Άνθρωποι και σκουλήκια…